Σε κλοιό πέντε ακόμη μέλη της 17Ν

Οι γνωριμίες του «Πάρκινσον», η διπλή εμπλοκή της «Αννας» και οι εκκρεμότητες των αρχών

Β. Γ. ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ

Φάκελο για μια δεύτερη δίκη πέντε τουλάχιστον ασύλληπτων ως σήμερα μελών της 17Ν σχηματίζει η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία! Οι αξιωματικοί αναφέρονται σε μια δεύτερη φάση ενεργειών που σχετίζονται με την οργάνωση-φάντασμα, η οποία θα οδηγήσει σε μια νέα δίκη, πιθανόν προς το τέλος του 2003, των «συμπληρωματικών» μελών της 17Ν. Οι εκκρεμότητες αυτές, οι οποίες δεν «καλύπτονται» από τη δίκη που θα διεξαχθεί τον ερχόμενο Μάρτιο των 18 ήδη συλληφθέντων, έχουν προκύψει από νέα στοιχεία που συγκέντρωσε η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία από έρευνες των εγκληματολογικών εργαστηρίων, από την προγενέστερη έρευνα ανώτατων στελεχών της ΕΥΠ αλλά και από την ίδια την πολυσέλιδη πρόταση του εισαγγελέα Εφετών κ. Κυριάκου Καρούτσου. Το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν υπάρξει νέες διώξεις και άλλων μελών της 17Ν δεν οφείλεται μόνο στην αδυναμία ανεύρεσης αποδεικτικών στοιχείων ή στην άγνοια των αρχών για την ταυτότητά τους, αλλά σχετίζεται με την τακτική της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας αλλά και των δικαστικών λειτουργών. Και αυτό γιατί πολλοί από τους «αγνώστους» της 17Ν σχετίζονται με άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις όπως η «1η Μάη» και ο ΕΛΑ, για τις οποίες υπάρχει σχετική ένδεια τεκμηρίων. Επιπλέον κύριο ζητούμενο είναι η απόδειξη της εμπλοκής ήδη συλληφθέντος, με τις ίδιες οργανώσεις. Και έτσι υπάρχουν ειδικές προτεραιότητες που εξυπηρετούν τη συγκεκριμένη τακτική της ΕΛ.ΑΣ. που κινείται... αναλόγως στα συγκοινωνούντα δοχεία της τρομοκρατίας. Οι αστυνομικοί φέρονται να γνωρίζουν ή να έχουν σαφείς ενδείξεις ποια είναι τα περιφερειακά μέλη της 17Ν, σε ποιους ανήκουν τα μη ταυτοποιημένα αποτυπώματα και επιπλέον ποια είναι η «Αννα» της οργάνωσης ή οι αρωγοί του Γιωτόπουλου στην πρώτη φάση δράσης της 17Ν την περίοδο 1975-1983. Ωστόσο αυτά τα άτομα «τοποθετούνται» σε μια συνολική διερεύνηση του ζητήματος «ελληνική τρομοκρατία», προτού βρεθούν στο δεύτερο εδώλιο της 17Ν. Με τους υπευθύνους της έρευνας όμως να συνειδητοποιούν ότι ίσως τελικά για κάποιους η αδυναμία συγκέντρωσης αποδεικτικών στοιχείων αποβεί σωτήρια. «Το Βήμα» παρουσιάζει τις μεγάλες εκκρεμότητες στη διερεύνηση της υπόθεσης της 17Ν και πώς αυτές καλύπτονται από τις έρευνες της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας.

Από την επιχείρηση της ΕΛ.Α.Σ. στην οδό Πάτμου. Σε αυτή την οπλαποθήκη της οργάνωσης, όπως και στην οδό Δαμάρεως, έχουν εντοπισθεί δεκάδες «μη ταυτοποιημένα» αποτυπώματα που ανήκουν σε τρεις άνδρες

Πρώτη εκκρεμότητα λοιπόν, που προσδιορίζει την παρουσία πέντε τουλάχιστον ασύλληπτων μελών της 17Ν, προκύπτει από τις έρευνες των εγκληματολογικών εργαστηρίων. Στις δύο οπλαποθήκες της οργάνωσης στις οδούς Πάτμου και Δαμάρεως έχουν εντοπισθεί δεκάδες «μη ταυτοποιημένα» αποτυπώματα που ανήκουν σε τρεις άνδρες. Η συχνότητα παρουσίασης αυτών των αποτυπωμάτων σε κινητά και σταθερά αντικείμενα έχει πείσει τους υπευθύνους των εργαστηρίων ότι δεν πρόκειται για επισκέπτες - όπως υδραυλικοί ή άλλοι τεχνικοί - των δύο διαμερισμάτων αλλά για δραστήρια μέλη της οργάνωσης.

Ακόμη υπάρχει το περιώνυμο «κοινό» αποτύπωμα στη γιάφκα της οδού Δαμάρεως 73 και στην κατοικία του Αλέξανδρου Γιωτόπουλου στους Λειψούς που δεν σχετίζεται με την ομάδα των προηγούμενων αποτυπωμάτων και ανήκει σε ένα τέταρτο άτομο! Επιπλέον είναι εκκρεμές και μη «ταυτοποιημένο» επιστημονικά το δείγμα DNA που έχει προσδιορισθεί σε γυναικεία τρίχα και το οποίο δεν ανήκει - όπως είχε αρχικά εκτιμηθεί - στην Αγγελική Σωτηροπούλου.

* Τα γραπτά μένουν

Τέλος, έχουν ανιχνευθεί δύο άγνωστοι γραφικοί χαρακτήρες σε κείμενα της 17Ν που αφορούν παρακολουθήσεις στόχων στη Βόρεια Ελλάδα αλλά και την κατασκευή εκρηκτικών μηχανισμών. Μέχρι στιγμής όμως δεν έχει ληφθεί δείγμα γραφής από όλους τους κρατουμένους στο Κορυδαλλό, παρά μόνο από τους Γιωτόπουλο και Τσελέντη, ενώ υπάρχει και συγκριτικό υλικό από χειρόγραφα του Κουφοντίνα. Ετσι λοιπόν δεν μπορεί να θεωρηθεί βέβαιο ότι τα δύο αυτά χειρόγραφα ανήκουν σε ασύλληπτα άτομα, αφού δεν έχουν ολοκληρωθεί οι συγκριτικές γραφολογικές εξετάσεις. Οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. όμως εκτιμούν, από συνδυασμό και άλλων στοιχείων και πληροφοριών, ότι το σχέδιο με την παρακολούθηση στόχων στη Βόρεια Ελλάδα σχετίζεται με την εμπλοκή ενός άλλου ατόμου, πράγματι ασύλληπτου ως σήμερα, που κατάγεται από περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας.

Επίσης εκκρεμής είναι και η εξέταση περίπου 250 τριχών (χωρίς ρίζες) αλλά και γαντιών που έχουν ανευρεθεί στις δύο γιάφκες για τον προσδιορισμό του DNA. Ηδη έχουν αποκτηθεί από την ΕΛ.ΑΣ. ειδικοί αναλυτές του DNA για τον «μιτοχονδριακό» προσδιορισμό της βιολογικής ταυτότητας στα συγκεκριμένα ευρήματα και οι εξετάσεις αναμένεται να ξεκινήσουν ύστερα από μερικές εβδομάδες, μετά την εκπαίδευση προσωπικού. Τα πορίσματα αυτών των εξετάσεων θα ταξινομηθούν σε δύο «ομάδες»: πρώτον, αυτά που θα επιβεβαιώσουν την εμπλοκή ήδη συλληφθέντων και, δεύτερον, αυτά που θα αναδείξουν ή θα επιβεβαιώσουν τον νέο κύκλο αναζητουμένων. Τέλος, εκκρεμής είναι ακόμη ο έλεγχος στα 3.000 κλειδιά που έχουν ανακαλυφθεί στις δύο γιάφκες αλλά και σε πολλά σπίτια υπόπτων, ώστε να διερευνηθεί - από τις ομοιότητες, από τις αποξέσεις - αν έχουν χρησιμοποιηθεί σε κλειδαριές οπλαποθηκών κλεμμένων αυτοκινήτων της οργάνωσης ή σε γιάφκες άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων.

Ποιοι είναι όμως οι αναζητούμενοι «πέντε ύποπτοι», όπως προκύπτουν από τις έρευνες των εγκληματολογικών εργαστηρίων και οι οποίοι μπορεί, αν προσαχθούν, να ταυτοποιηθούν; Βασικές αρχές διερεύνησης της υπόθεσης από τους αστυνομικούς είναι ότι τα μέλη όλων των τρομοκρατικών οργανώσεων είχαν «κλειστές» επαφές και ότι η ιδρυτική ομάδα της 17Ν περιλαμβάνει - σύμφωνα με το εισαγγελικό πόρισμα - τους Αλέξανδρο Γιωτόπουλο και Γιάννη Σερίφη, οι οποίοι εμφανίζονται να λειτουργούν και ως «στρατολόγοι». Οι αστυνομικοί δεν παραβλέπουν το γεγονός ότι σύμφωνα με σειρά καταθέσεων ο Γιάννης Σερίφης, ένας συγγενής του Σάββα Ξηρού και ένας ακόμη «επώνυμος» του αντιεξουσιαστικού χώρου ήταν συνέταιροι σε ένα εστιατόριο. Και έτσι προχωρούν στους σχετικούς συνδυασμούς με βάση αυτή τη γνωριμία.

Ενα λοιπόν ζητούμενο πρόσωπο είναι ο αναφερόμενος στην κατάθεση του Σάββα Ξηρού με το ψευδώνυμο «Πάρκινσον», για τον οποίο έχει διαπιστωθεί ότι πρόκειται - πιθανότατα από καταθέσεις κρατουμένων της 17Ν - για 45χρονο συμβασιούχο καθηγητή περιφερειακού πανεπιστημίου. Ο «Πάρκινσον» εμφανίζεται ως παλαιός γνώριμος του Δημήτρη Κουφοντίνα και, σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, του Γιάννη Σερίφη και ενεργοποιείται στη 17Ν την περίοδο 1982-1985. Ακολούθως το 1987 εμφανίζεται - σύμφωνα με πηγές της Αστυνομίας - ως δραστήριο μέλος της «1ης Μάη» που συμμετέχει στις 30 Ιουνίου αυτού του χρόνου στην απόπειρα δολοφονίας του τότε προέδρου της ΓΣΕΕ Γιώργου Ραυτόπουλου. Το ζήτημα με τον χειρισμό του «Πάρκινσον» είναι διπλό: Πρώτον, το βασικό ενδιαφέρον σχετίζεται με την τεκμηρίωση της συμμετοχής άλλων τρομοκρατών στη δράση της οργάνωσης «1η Μάη». Δεύτερον, δεν υπάρχει πιθανόν αποτύπωμά του ή δεν έχει δοθεί στις αρμόδιες επιστημονικές υπηρεσίες ώστε να συγκριθεί με τα ευρήματα στις οπλαποθήκες της 17Ν. Το αποτύπωμα του «Πάρκινσον», λόγω της σχετικά γρήγορης «αποστασιοποίησής» του από τη 17Ν, ίσως ταυτοποιηθεί σε κινητά αντικείμενα, κυρίως της γιάφκας της Πάτμου, η οποία έχει ενοικιασθεί στις αρχές της δεκαετίας του '90.

* Ο Κώστας ο Πόντιος

Δεύτερο ζητούμενο πρόσωπο είναι ο αναφερόμενος συντάκτης του χειρογράφου με τον «στόχο» της Βόρειας Ελλάδας που εμφανίζεται να γνωρίζει τον Δημήτρη Κουφοντίνα και του οποίου η ταυτότητα φέρεται να είναι γνωστή στις αρχές. Ακόμη εξετάζεται η παρουσία του «Κώστα του Πόντιου», ο οποίος μνημονεύεται σε μια κατάθεση του Σάββα Ξηρού ότι λειτούργησε ως σύνδεσμος και με μέλη άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων την περίοδο 1982-1985. Ο Ξηρός ανέφερε ότι επρόκειτο για φοιτητή της Σχολής Καλών Τεχνών και ο συνολικός ρόλος του μελετάται. Για τα υπόλοιπα πρόσωπα οι αστυνομικοί ερευνούν και έχουν καταλήξει σε ορισμένα πρόσωπα με ένα και μοναδικό κριτήριο: αφού στην τελευταία φάση η 17Ν αποτελούνταν κυρίως από μέλη της οικογένειας Ξηρού και από τους «Θεσπρωτούς», εκεί πρέπει να αναζητηθούν τυχόν «πρόσθετοι» συνεργοί. Ετσι λοιπόν εξετάζεται ο ρόλος φιλικών ή συγγενικών προσώπων των αδελφών Ξηρών, ενώ το ενδιαφέρον παραμένει στη Θεσπρωτία, όπου δεν έχει αποκλεισθεί η περίπτωση ο εκεί «πυρήνας» των Κ. Καρατσώλη, Η. Κωστάρη, Θ. Σερίφη να έχει και άλλους συμμετέχοντες. Στο περιβάλλον της οικογένειας Ξηρού αναζητείται και μία ακόμη γυναίκα, της οποίας δείγμα DNA βρέθηκε στη γιάφκα.

Ενδεικτικό της σημασίας που αποδίδεται στη διερεύνηση του περιβάλλοντος της οικογένειας Ξηρού ώστε να τεκμηριωθεί η συμμετοχή και άλλων προσώπων στη δράση της 17Ν είναι το γεγονός ότι στον μέχρι στιγμής δικαστικό φάκελο δεν έχουν συμπεριληφθεί οι καταθέσεις των Αργύρη Τσακαλία και Ηλία Γαγλία που δόθηκαν προ τριών μηνών σε κλιμάκιο της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας στην Ικαρία.

ΜΑΡΤΥΡΕΣ

Τα αναπάντητα ερωτήματα των καταθέσεων

Χωρίς διευκρίνιση και απάντηση παραμένουν οι καταθέσεις κατοίκων της πολυκατοικίας της οδού Δαμάρεως 73 και αυτοπτών στην έκρηξη του Πειραιά στις 29 Ιουνίου 2002. Οι μεν πρώτοι ανέφεραν στις καταθέσεις τους ότι «είδαν ένα άτομο με ξανθά μαλλιά, ηλικίας 40-45 ετών, ύψους 1,80, με στεγνό πρόσωπο, που έμπαινε συχνά στη γιάφκα της οργάνωσης». Οι δεύτεροι αναφέρονταν σε ένα νεαρό ζευγάρι που ζητούσε πληροφορίες για τον Σάββα Ξηρό μετά τον τραυματισμό του στο λιμάνι του Πειραιά.

Για την τελευταία περίπτωση οι αστυνομικοί δεν αποκλείουν τα άτομα αυτά να σχετίζονται και με άλλη τρομοκρατική οργάνωση, μετά τη διαπίστωση ότι στενός φίλος του Σάββα Ξηρού που μεταφέρθηκε - χωρίς να συλληφθεί - στην Ασφάλεια Αττικής ήταν μέλος της οργάνωσης «Επαναστατικοί Πυρήνες». Και είναι πιθανόν η αποκάλυψη της ταυτότητας των νεαρών του Πειραιά να σχετίζεται με άλλον κύκλο ερευνών!

Επιπλέον «τυπικά» εκκρεμής παραμένει η υπόθεση της «Αννας» της 17Ν, αφού πλέον από αξιωματικούς της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας υπάρχει βεβαιότητα για την ταυτότητά της. Πρόκειται για μια γυναίκα που διατηρούσε φιλικούς δεσμούς με έναν από τους ήδη συλληφθέντες. Φέρεται να έδρασε στην οργάνωση όσο ο ήδη συλληφθείς γνώριμός της ήταν ενεργός στη 17Ν ή και σε άλλες οργανώσεις. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, η «Αννα» δεν έδωσε παρών μόνο στη δολοφονία του Ευάγγελου Μάλλιου το 1976 από τη 17Ν αλλά και σε αυτήν του Πέτρου Μπάμπαλη το 1979 από την οργάνωση «Ιούνης 78» που θεωρείται παράρτημα του ΕΛΑ. Ωστόσο θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να τεκμηριωθεί η συμμετοχή της, ενώ οι συγκεκριμένες επιθέσεις είναι παραγραφείσες.

Τέλος, πολλά αναπάντητα ερωτήματα υπάρχουν και για την περιώνυμη «πληροφοριοδότρια» της Λουίζης Ριανκούρ, αφού δεν έχει φωτισθεί ποιος ήταν ο τρόπος πληροφόρησής της σε σχέση με τη συγκεκριμένη ενέργεια της 17Ν και τι ακριβώς συμβαίνει με συγγενικά της πρόσωπα στην περιοχή των Τρικάλων.