Το άλμπουμ της οικογενείας Ξηρού

Αντιφατικές συμπεριφορές, αόρατες και εμφανείς ρήξεις και μυστηριώδεις δεσμοί μεταξύ των μελών της

Β. Γ. ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ

Αναζητήσεις ρήξης με το κατεστημένο που συνδυάζονται με μια συντηρητική ζωή. Χριστιανικές καταβολές και αγαθή, συνετή ζωή σε συνδυασμό με κινήσεις στον αντιεξουσιαστικό χώρο. Επιδείξεις απλής, αυτάρκους διαβίωσης, που όμως φαίνεται ότι υποκρύπτουν μια αλλόκοτη δυναμική. Ανθρωποι λιγομίλητοι, του μόχθου και της ανιαρής καθημερινότητας, οι οποίοι φαίνεται ότι έχουν τη δυνατότητα μιας περίεργης αλλαγής. Ταπεινοί αγιογράφοι, μελισσοκόμοι, κατασκευαστές μουσικών οργάνων, ξυλουργοί, με επαγγέλματα βγαλμένα λες από βιβλία των πρώτων χριστιανικών χρόνων, που όμως φαίνεται ότι διαθέτουν απεριόριστες δυνατότητες να κρατούν επτασφράγιστα μυστικά. Καθημερινές επαφές με τους ανθρώπους του χωριού, τους συναδέλφους και τους συνεργάτες τους, αλλά ταυτόχρονα και ένα χρονικό «κενό» με άγνωστες αναζητήσεις. Προσιτοί, προσηνείς, φιλικοί, οι οποίοι όμως μετά καταφεύγουν στον δικό τους μικρόκοσμο. Δηλώσεις για συγκρούσεις, για διαζύγια, για απέχθεια για ορισμένους ανθρώπους του δικού τους κύκλου, που συνδυάζεται όμως με συντροφικότητα, αγάπη, αλληλοϋποστήριξη και κυρίως συνεχή συμβίωση των υποτίθεται «ορκισμένων εχθρών». Καταστάσεις αντιφατικές που ίσως να έχουν μια μονοσήμαντη εξήγηση.

Ο Σάββας Ξηρός το 1984

Τον γρίφο της «εικονικής πραγματικότητας» στη ζωή του Σάββα Ξηρού, των δύο γυναικών της ζωής του, της Αλίσια Κορτές και της Αγγελικής Σωτηροπούλου, του φίλου του Δημήτρη Κουφοντίνα αλλά μερικές φορές και ορισμένων εκ των αδελφών του 40χρονου βομβιστή, όπως του Χριστόδουλου, του Αυγουστίνου και του Βασίλη, καλούνται να λύσουν όχι μόνο οι άνδρες της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας αλλά και όσοι παρακολουθούν τα τεκταινόμενα τις τελευταίες 20 ημέρες.

Ο 40χρονος Σάββας Ξηρός είχε εννέα αδέλφια, πέντε αγόρια και τέσσερα κορίτσια, παιδιά του συνταξιούχου πλέον ιερέα Τριαντάφυλλου Ξηρού, από την Ικαρία, και της Μοσχούλας. Στενή επαφή όμως ο Σάββας Ξηρός είχε κυρίως με τον Χριστόδουλο, ο οποίος είναι σήμερα 44 ετών, τον Αυγουστίνο, 32 ετών, και τον Βασίλη, 30 ετών, με τους οποίους έκανε συνεχώς παρέα τα τελευταία 15 χρόνια. Και αυτό παρ' ότι ο πρώτος φαίνεται να ζει μόνιμα στην Ικαρία και να ασχολείται με την κατασκευή μουσικών οργάνων, ο δεύτερος στη Θεσσαλονίκη και να δουλεύει ως ξυλουργός και ο τρίτος να είναι μηχανικός αυτοκινήτων και να μη μένει μόνιμα πουθενά. Από την άλλη πλευρά, ο Σάββας Ξηρός γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Φλώρινα, όπου ήταν ιερέας ο πατέρας του, μετά έζησε στη Λάρισα και στη Θεσσαλονίκη και εμφανίζεται στην Αθήνα για μόνιμη εγκατάσταση το 1990.

* Ο αιρετικός αρχιμανδρίτης

Ο Σάββας και ο Χριστόδουλος γρήγορα ανέπτυξαν πολιτικές αναζητήσεις στον αντιεξουσιαστικό χώρο αλλά και στην εξωκοινοβουλευτική Αριστερά. Και οι δύο δεν φαίνεται ότι επηρεάστηκαν μόνο από τον πατέρα τους, ο οποίος είχε συγκρούσεις με το δικτατορικό καθεστώς, αλλά και από τον Αργύρη Τσακαλία (αδελφό της μητέρας τους Μοσχούλας), ο οποίος ήταν πρώην αρχιμανδρίτης. Απόφοιτος της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, συμφοιτητής τότε του σημερινού Οικουμενικού Πατριάρχη που εθεωρείτο ιδιαίτερα συντηρητικός. Αμέσως μετά τη Χάλκη πήγε στη Θεσσαλονίκη, όπου υπηρέτησε ως αρχιμανδρίτης και ιεροκήρυκας, ξαφνικά όμως αλλάζει, αυτοαποσχηματίζεται και συγγράφει βιβλία κατά της Αγίας Γραφής. Και αυτή η αιρετική στάση του προσεγγίζει αντιεξουσιαστικές αναζητήσεις που επηρεάζουν τους αδελφούς Ξηρού.

Ο Αυγουστίνος Ξηρός κρατάει από το χέρι την Αλίσια Κορτές στο προαύλιο του «Ευαγγελισμού»

Ο Χριστόδουλος είχε ενταχθεί στους αριστεριστές της ΠΠΣΠ και στους μαρξιστές - λενινιστές, ενώ ο Σάββας ως φοιτητής στο Πολυτεχνείο Θεσσαλονίκης εντάσσεται στον χώρο της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς και ιδιαίτερα στην ομάδα Πήγασος. Στον αντιεξουσιαστικό χώρο φαίνεται ότι τον ενέταξε ένας νεαρός συγγενής του ο οποίος είχε σε αντιεξουσιαστικές ομάδες το παρατσούκλι «Τσε». Ηδη από το 1980 ο Σάββας Ξηρός κατεβαίνει στην Αθήνα και ενεργοποιείται σε κύκλους των Εξαρχείων ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, τον προσεγγίζουν άτομα που έχουν σχέση με τον Επαναστατικό Λαϊκό Αγώνα. Ως άνθρωπος που τον στρατολογεί εμφανίζεται ο 45χρονος - 23χρονος τότε - Δημήτρης Κουφοντίνας, από την Τερπνή Σερρών, που αναζητείται από την ΕΛ.ΑΣ. ως ενοικιαστής της γιάφκας της οδού Δαμάρεως 73. Ο Δ. Κουφοντίνας συμμετείχε σε συμπλοκές αναρχικών το 1985 και εθεωρείτο ύποπτος για συμμετοχή σε τρομοκρατικές επιθέσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Δ. Κουφοντίνας πρέπει να γνώρισε τότε και άλλα μέλη της οικογενείας Ξηρού. Ο Σάββας Ξηρός ταυτόχρονα είχε επαφές με αντιεξουσιαστικά στέκια στα Εξάρχεια, όπου φαίνεται να ήλθε σε επαφές με άτομα που έχουν καταγραφεί ως «συνήθεις ύποπτοι». Ταυτόχρονα φέρεται να υπάρχει από την περίοδο 1983-1984 τοποθέτησή του μέσω Κουφοντίνα στον «προθάλαμο» της «17 Νοέμβρη» και μάλιστα τότε συμμετέχει στη δολοφονία του αστυνομικού Χρήστου Μάτη. Τον θεωρούν όλοι την «άγνωστη, ήρεμη, δύναμη» της οργάνωσης. Στις 23 Απριλίου 1984 παντρεύεται στη Φλώρινα την επίσης 22χρονη τότε Αγγελική Σωτηροπούλου, η οποία διέμενε στην Πετρούπολη. Λέγεται ότι η γνωριμία έγινε μέσω ατόμου του αντιεξουσιαστικού χώρου που γνώριζε τον Δημήτρη Κουφοντίνα και δίνει παρών στην ίδια περιοχή της Αθήνας, χωρίς όμως αυτό να έχει διευκρινισθεί ακόμη.

* Τα τρία αδέλφια και η... πρώην

Οι αστυνομικοί θεωρούν ότι η Αγγελική Σωτηροπούλου γνώριζε άριστα τη «δεύτερη ζωή» του Σάββα Ξηρού και είχε συνεχείς επαφές - εκουσίως ή ακουσίως - με τους συνδέσμους του στην οργάνωση. Και ασφαλώς, όπως υποστηρίζουν οι αστυνομικοί, «γνωρίζει άριστα πολλά μέλη της». Παράλληλα συνεχείς επισκέψεις «οικογενειακού τύπου» πραγματοποιούν τα τρία αδέλφια του στην Αθήνα, τα οποία διατηρούν άριστες σχέσεις με την Αγγελική Σωτηροπούλου ως και σήμερα, παρά τις αρχικές αντίθετες δηλώσεις τους σε ΜΜΕ ότι «είναι μια δύσκολη γυναίκα που την έχουμε δει μόνο μία φορά στον γάμο της και δεν ξέρουμε πού μένει» (δήλωση του Χριστόδουλου Ξηρού στα «Νέα» στις 8.7.2002).

Το 1990 το ζευγάρι φέρεται ότι χωρίζει. Ενας χωρισμός που φαίνεται δυσνόητος. Αρχικώς δεν έχει αναφερθεί ο λόγος του περιώνυμου, αόρατου διαζυγίου. Στο Ληξιαρχείο Φλώρινας, στην οποία έγινε ο γάμος, δεν έχει καταχωρισθεί διαζύγιο. Επίσης ο Σάββας Ξηρός και η Αγγελική Σωτηροπούλου εμφανίζεται ότι διαμένουν στην οδό Ελ. Βενιζέλου 13, στου Ζωγράφου, ως το 1997. Ο Σάββας Ξηρός, ο Δημήτρης Κουφοντίνας και η Αγγελική Σωτηροπούλου πηγαίνουν μαζί για διακοπές πολλά χρόνια στη Γαύδο, όπου το 1998 κατασκευάζουν μια εξοχική κατοικία, της οποίας τα κουφώματα αναλαμβάνει ο Σάββας Ξηρός. Το 1992 ο Ξηρός γνωρίζει την ισπανίδα μακιγέζ Αλίσια Κορτές, η οποία εντάσσεται στην ιδιότυπη κατάσταση συμβίωσης με τη Σωτηροπούλου αλλά πιθανόν και με τον Δημήτρη Κουφοντίνα, οι οποίοι φαίνεται ότι την εμπιστεύονται.

Την ίδια ώρα υπάρχουν διαρκείς συναντήσεις των τριών αδελφών Ξηρού (Χριστόδουλου, Αυγουστίνου και μερικές φορές του Βασίλη) με τον Σάββα στην Αθήνα, οι οποίοι αφήνουν πίσω τους τις δουλειές τους στην Ικαρία ή στη Θεσσαλονίκη.

* Τα ραντεβού της Αθήνας

Οπως ανέφεραν στο «Βήμα» υψηλόβαθμοι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ., «έχουμε εστιάσει το ενδιαφέρον μας σε μαρτυρίες που διαθέτουμε για συνεχείς επισκέψεις και παραμονή των τριών αδελφών του Σάββα Ξηρού στο σπίτι της οδού Αιγιαλείας 10 στα Σεπόλια. Το σπίτι αυτό αποδείχθηκε ότι ήταν ένα εργαστήριο μετασκευών σε αυτοκίνητα και επεμβάσεων σε όπλα και οφείλουμε να διερευνήσουμε τα πάντα». Σημειώνεται ότι ο Χριστόδουλος μετακινείται συχνά και στη Θεσσαλονίκη λόγω της εκεί παραμονής μιας 33χρονης φίλης του η οποία ολοκληρώνει τις σπουδές της στις εικαστικές τέχνες. Ακόμη ο Αυγουστίνος και ο Χριστόδουλος Ξηρός μεταβαίνουν μερικές φορές μαζί με τον Σάββα Ξηρό και την Αλίσια Κορτές στη Μαγιόρκα για να επισκεφθούν τη μητέρα τής Κορτές (ο πατέρας της πέθανε προ μερικών ετών). Τη δεκαετία του '90 ο Σάββας Ξηρός μεταβαίνει τουλάχιστον 10 φορές στο Σουδάν, όπου φαίνεται ότι θέλει να δημιουργήσει εταιρεία κατασκευής πάγων με τη βοήθεια ενός σουδανού φίλου του ο οποίος διαμένει κοντά στην Πάτρα και είναι παντρεμένος με Ελληνίδα.

Τέλος, το ενδιαφέρον των αστυνομικών εστιάζεται στα οικονομικά του Ξηρού και των συγκεκριμένων ανθρώπων του στενού περιβάλλοντός του. Ο Ξηρός είχε σπίτι στην Παλλήνη, στην Ευρυτανία και στα Σεπόλια και σχεδίαζε να χτίσει εξοχική κατοικία στην Κερατέα. Και όλα αυτά χωρίς να έχει σαφή ενασχόληση. Και αν γι' αυτό υπάρχει δυνατότητα εξήγησης λόγω της περιουσίας της Αλίσια Κορτές, ποιος μπορεί να εξηγήσει την πολυτελή κατοικία στου Βαρνάβα και το εξοχικό της Γαύδου των δύο μελισσοκόμων Δημήτρη Κουφοντίνα και Αγγελικής Σωτηροπούλου;