Το Φελλόδεντρο

Στο Μονοκάμπι βρίσκεται το μοναδικό φελλόδεντρο της Ελλάδας. Το έφερε με άλλα τρία από το Μαρόκο γύρω στο 1920 ο Μαλαχιάς Νικόλαος ο οποίος ξεκίνησε ως ναυτικός και μετά δούλεψε σε εστιατόριο στο Μαρόκο. Του άρεσε πολύ η φυτολογία και γι' αυτό από όπου πήγαινε έφερνε φυτά. Έτσι έφερε και το φελλόδεντρο. Έστειλε ένα στο Ξυλόσύρτη και φύτεψε δύο στο Μονοκάμπι. Από τα τρία όμως, μόνο το ένα στο Μονοκάμπι ευδοκίμησε. Και αυτό βέβαια κινδύνευσε να ξεραθεί τόσο από τη διάνοιξη του δρόμου, όσο και από κάποιους ανεύθυνους οι οποίοι πήγαιναν και έκοβαν κομμάτια από το φλοιό του. Οι κάτοικοι για να το προστατέψουν, το περιέφαξαν με πετρότοιχο.

Τα φελλόδεντρα ευδοκιμούν κυρίως στις Μεσογειακές χώρες και σε χώρες της Ανατολικής Ασίας. Υπάρχουν 7-9 είδη αυτού του δέντρου. Τα λουλούδια τους έχουν ένα κιτρινωπό χρώμα και τα φύλλα τους, που το χειμώνα κιτρινίζουν και πέφτουν, είναι σκουροπράσινα. Κάποια είδη φτάνουν τα 9 μέτρα σε ύψος και άλλα τα 16. Καλλιεργούνται ως καλλωπιστικά φυτά, αλλά και για την παραγωγή του φελλού.

Ο φλοιός του φελλόδεντρου χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα για την κατασκευή πωμάτων για μπουκάλια. Χρησιμοποιείται επίσης και στην κατασκευή ελαφρών σόλων για παπούτσια, αντιθερμικών καπέλων, αντιλιακών και άλλων προϊόντων.

Η ετήσια παραγωγή φελλού είναι της τάξης των 350,000 τόνων. Η μισή περίπου ποσότητα παράγεται στην Πορτογαλία. Η συλλογή του γίνεται από το Μάιο ως τον Αύγουστο με την ακόλουθη διαδικασία:
αρχικά γίνονται δύο περιφερειακές τομές στο δέντρο, η μια κοντά στο έδαφος και η άλλη κάτω από τη βάση της κόμης και στη συνέχεια ο φελλός αποχωρίζεται με δύο κατακόρυφες τομές. Η αποφλοίωση αρχίζει όταν το δέντρο έχει ηλικία 30-40 έτη και ο φελλός αφαιρείται όταν φτάσει σε πάχος 25 χιλιοστά κάτω από τη σκληρή εξωτερική κρούστα. Ο πρώτος φελλός που λαμβάνεται είναι γνωστός ως "αρσενικός φελλός", ενώ η επόμενη συγκομιδή αποτελεί το λεγόμενο "θηλυκό φελλό" που είναι ανώτερης ποιότητας από τον προηγούμενο. Ένα δέντρο συνεχίζει να αποφλοιώνεται ως την ηλικία των 100 ετών περίπου.

Ο φελλός είναι ελαφρύς (με ειδικό βάρος μόλις 0.20 - 0.25), επιπλέει, είναι αδιαπέραστος από το νερό και άλλα υγρά και αποτελεί πολύ καλό θερμομονωτικό και ηχομονωτικό υλικό με μεγάλο συντελεστή τριβής (δεν γλιστράει) και ελαστικότητας. Επιπλέον, έχει πολύ μεγάλη φυσική διάρκεια, δεν επιράζεται από λάδι, βενζίν, άλλους οργανικούς διαλύτες και διάφορα αέρια και έχει μεγάλη αντοχή σε αραιά διαλύματα οξέων.